De zaak-Päivi Räsänen leert ons dat we moeten opstaan tegen een linkse cultuur van censuur
Vorige week stond een Finse politica terecht voor het Hooggerechtshof van haar land. De aanklacht? Zij had haar christelijke opvattingen online kenbaar gemaakt. Päivi Räsänen, al vijfentwintig jaar lid van het parlement, is het gezicht van de Europese crisis op het terrein van de vrijheid van meningsuiting.
Päivi Räsänen wordt van ‘haatzaaien’ (‘haatspraak’, ‘hate speech’) beschuldigd omdat zij in 2019 een tweet heeft geplaatst met de afbeelding van een Bijbeltekst en omdat zij in 2004 een pamflet heeft geschreven waarin zij de christelijke visie op huwelijk en seksualiteit uiteenzette. De tweet stelde heel eenvoudig de vraag of het voor haar kerk gepast was om een Prideparade te sponsoren. De Lutherse bisschop Juhana Pohjola stond vorige week samen met Päivi Räsänen terecht omdat hij het pamflet heeft gepubliceerd.
Rechtszaak
Ondanks het feit dat zij in twee eerdere rechtszaken unaniem is vrijgesproken, is de Finse procureur-generaal tegen deze uitspraken in beroep gegaan bij de hoogste rechtbank in Finland. Päivi Räsänen en bisschop Pohjola, wier juridische verdediging door ADF International in Wenen wordt gecoördineerd, worden nu al meer dan zes jaar als criminelen vervolgd – alleen omdat zij meningen hebben geuit die christenen al 2000 jaar koesteren.
Dit is geculmineerd in de aanklacht van vorige week donderdag. Hierin werd opgeroepen om Päivi Räsänen en bisschop Pohjola te veroordelen vanwege ‘het aanzetten tot haat jegens een groep’, om hen te veroordelen tot een boete van duizenden euro’s en om Räsänens tweet en haar pamflet van het internet te verwijderen.
Precedent
Deze zaak kan niet alleen een precedent scheppen die voor de rest van Europa gevolgen zal hebben, maar illustreert ook een bredere trend waarbij westerse elites opvattingen waarmee ze het niet eens zijn, aan online censuur onderwerpen en dat in naam van het tegengaan van ‘haatspraak’ en ‘misinformatie’ of ‘desinformatie’.
De zaak van Päivi Räsänen heeft internationaal de aandacht getrokken. In een zeldzame actie heeft het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zijn zorgen over de vervolging uitgesproken. In reactie op de rechtszaak van vorige week heeft de commissie voor Juridische Zaken van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden gezegd: ‘Europa wil christenen censureren en noemt de Bijbel “haatspraak”. Iedere poging om deze Europese censuur naar Amerika te exporteren moet worden gestopt’.
Digital Services Act
Die export van Europese censuur is geen denkbeeldig gevaar. De Digital Services Act van de Europese Unie dreigt precies dat te doen. De in 2022 aangenomen wet introduceert de laagste gemene deler voor censuur in de gehele Europese Unie, wat betekent dat de meest draconische wetgeving tegen de vrijheid van meningsuiting in een bepaald land, nu voor alle lidstaten zal gaan gelden.
Onder de nieuwe bepaling moeten online platforms zogenaamde ‘haatspraak’ verwijderen of anders hoge boetes tot zes procent van de mondiale jaaromzet tegemoet zien. De zaak van Päivi Räsänen maakt duidelijk dat zelfs een verwijzing naar de Bijbel onder deze standaard gecensureerd zou kunnen worden.
Maar dit is niet alleen een zaak voor de Europese Unie. De Amerikaanse ambassadeur bij de Europese Unie, de commissie voor Juridische Zaken van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden en bigtech platforms als Google en X hebben hun zorgen geuit over de mogelijkheid van globale internetcensuur onder de DSA. Dit is het gevolg van de dreiging dat er opdracht gegeven kan worden om bepaalde content te verwijderen. Ook wordt er druk op de platforms uitgeoefend om hun moderatiebeleid te veranderen en in overeenstemming te brengen met de restrictieve standaarden van de DSA.
Van de Online Safety Act (een Britse wet om de veiligheid op internet te bevorderen) gaan in Engeland bedreigingen tegen de vrijheid van meningsuiting uit die vergelijkbaar zijn met die van de DSA. Er zijn meer dan 12.000 arrestaties per jaar gedaan voor ‘vijandige’ online boodschappen in het Verenigd Koninkrijk en de crisis in de vrijheid van meningsuiting is zo ernstig dat het niet moeilijk is zich voor te stellen dat een zaak als die van Päivi Räsänen zich in de toekomst ook in het Verenigd Koninkrijk zal voordoen, als het land op de ingeslagen weg voortgaat.
Op de korrel
Het is duidelijk dat autoriteiten in geheel Europa en in het Verenigd Koninkrijk zich steeds meer inspannen om het verkeer op het internet met strenge beperkingen onder controle te krijgen. De jarenlange vervolging van Päivi Räsänen toont aan dat zij die van de sociaalliberale orthodoxie afwijken, in onze tijd het gevaar lopen dat de staat hen met al haar macht en middelen op de korrel neemt. En zelfs als iemand uiteindelijk wordt vrijgesproken, dan is het proces de straf.
Maar dit alles schrikt Päivi Räsänen niet af. ‘Ik sta hier niet alleen om mijn eigen recht op vrijuit te spreken te verdedigen, maar om de vrijheid van iedere persoon te verdedigen die uiting wenst te geven aan diep gekoesterde geloofsovertuigingen, zonder dat men bang voor straf behoeft te zijn’, was haar commentaar vorige week.
Iedereen die tegen de technocratische controle op onze samenlevingen is en de basale vrijheden steunt die nodig zijn om een democratie te laten bloeien, moet haar nu steunen.
Paul Coleman is CEO van ADF International te Wenen, en o.a. belast met de coördinatie van de juridische verdediging van de Finse politica Päivi Räsänen. Dit artikel is uit de oorspronkelijk Engelse tekst, verschenen in The Critic, vertaald door Bart Jan Spruyt.
