We leven in een wereld waar alles direct beschikbaar is – on demand. Hoe kunnen we oefenen in zelfbeheersing en discipline als we nergens op hoeven te wachten en de mogelijkheden eindeloos zijn? Honderd jaar geleden was ijs eten iets wat je als kind wellicht nooit mee zou maken. Nu verwachten onze kinderen niet alleen een ijsje in de zomer, maar zijn ze ontevreden wanneer het niet exact het soort ijsje is waar ze op dat moment zin in hebben.
De verwachting dat alles precies naar wens is, is een onmiskenbaar onderdeel van de huidige samenleving geworden. Ik luister naar mijn muziek, op mijn persoonlijke apparaat. Ik kijk naar mijn video’s, aangereikt door mijn gepersonaliseerde algoritme, wanneer het mij uitkomt.
Onlangs las ik een nogal deprimerend artikel over de opmars van AI-vrienden. Dat zijn AI chatbots die een ‘persoonlijkheid’ aannemen en met wie je kan ‘praten’. Via hun telefoon communiceren (jonge) mensen met chatbots. Ze voeren ‘vriendschappelijke’ gesprekken en hebben soms ook seksueel getinte interactie. Als je zelfs wordt voorgehouden dat je vriendschappen naar je eigen hand kunt zetten, hoe kun je dan ooit leren je zondige verlangens te bevechten en níet te doen wat je hart je ingeeft?
Zelfbeheersing is onmisbaar
Vooral wanneer het aankomt op relaties, is zelfbeheersing onmisbaar. Zelfbeheersing is een van de belangrijkste ingrediënten in ons gevecht tegen zonde. In Spreuken 4 en 5 lezen we over het belang van wijsheid, het bewaken van je hart en het overwegen van je pad. Het is de man die zich laat verleiden zonder te denken aan de gevolgen die het met zich meebrengt als hij zich inlaat met ‘de verboden vrouw’. Het wordt zijn einde (Spr. 5:23). Zelfbeheersing en wijsheid betekent rekening houden met de toekomst. Niet doen waar je nú zin in hebt, maar doen wat goed is, zowel nu als op de lange termijn. Een wijs man is iemand die de Heere vreest en die handelt met het oog op de toekomst. Ook op de eeuwige toekomst.
Zelfbeheersing vraagt strijd
Zelfbeheersing is een vrucht van de Geest. Het is dus iets waar we de Heere om moeten vragen. De Heere belooft een gebed om wijsheid te verhoren (Jak. 1:5). Het is echter ook iets waar we in kunnen oefenen. In Hebreeën 12:4 lezen we: “U hebt nog niet tot bloedens toe weerstand geboden in uw strijd tegen de zonde.” Strijden tegen de zonde doen we niet alleen vanwege negatieve gevolgen. In de voorgaande verzen staat dat we ons oog gericht moeten houden op Jezus, de Voorman en Voleinder van ons geloof. Híj hield de strijd vol vanwege de vreugde die voor Hem lag. Onze liefde voor Christus en de vreugde die voor ons ligt is wat ons de zelfbeheersing leert die we zo keihard nodig hebben.
We leven in een snel veranderende wereld. Nieuwe ontwikkelingen werpen nieuwe vragen op. Maar in de kern van de zaak is het probleem hetzelfde: onze zondige natuur. God zij dank is het antwoord echter ook nog steeds hetzelfde. Gods Woord vergaat niet (Jesaja 40:8). In een wereld waar alles met een tik op het scherm geheel naar wens beschikbaar is, kunnen we naar God en Zijn Woord gaan voor wijsheid en groei in zelfbeheersing. Iets doen op de langzame moeilijke manier, in plaats van de snelle makkelijke optie kiezen, kan daarin een goede oefening zijn.
Willemien Gunnink-Janssen woont met haar gezin in Engeland. Ze schrijft columns voor Bijbels Beraad M/V op www.bijbelsberaadmv.nl.
