Aan de Amerikaanse mode-industrie: ik ben zowel verbaasd als geschokt. Op de een of andere manier ben je erin geslaagd om Amerika tegelijk gekleed en naakt te maken. En je hebt de mainstream cultuur ervan overtuigd dat het acceptabel is.
Je verheerlijkt en belicht de voorpagina’s met de vrouwen die doorschijnende jurken dragen naar het Met Gala. De mannen die zich vrouwelijk kleden. De onthullende garderobe die kracht en individualiteit uitstraalt. De mesh badpakken en stringbikini’s die een eeuw geleden al tot een strafbaar feit werden verklaard.
U beweert dat iedereen het recht moet hebben om zichzelf te uiten en zijn individualiteit te uiten door middel van kleding…zolang men maar meedoet aan de agenda om minder kleding te dragen.
Missie volbracht.
Maar Amerikaanse mode-industrie, hoe hebben jullie dit zo kunnen laten gebeuren? Hoe zijn we van de klassieke, elegante mode van vroeger naar de kleding (als ik ze zo mag noemen) van nu gegaan?
En aan mijn medebroeders en -zusters in Christus, we moeten dit weten : we kunnen de trends van vandaag niet zomaar accepteren. We moeten het gordijn opzij schuiven en de motieven die erachter schuilgaan, vinden.
Laten we in een tijdmachine stappen en erachter komen.
Hoe zijn we hier terechtgekomen?
Beschrijf de mode vóór de twintigste eeuw in één woord.
Stof. Heel veel stof.
Hoewel stijlen door de eeuwen heen zijn veranderd en sociale etiquette het type, de hoeveelheid en de kleur van iemands garderobe dicteerde, was het niet moeilijk om te beslissen wat je ‘s ochtends aantrok. Mannen droegen shirts, vesten en broeken of kniebroeken. Vrouwen droegen lange jurken. Einde verhaal.
Beschrijf in één woord de belangrijkste oorzaak van het tekort aan stoffen en de overvloed aan stijlen vandaag de dag.
Opstand.
De modegeschiedenis kent drie belangrijke periodes waarin maatschappelijke normen werden uitgedaagd. En elke periode bouwde voort op de vorige.
Broeken voor vrouwen? De bloomers van de jaren 1850
De eerste begon niet lang na de eerste vrouwenrechtenbeweging in Seneca Falls in 1848, met de verschijning van “bloomers”. De outfit bestond uit een tuniekachtige jurk met een zoom die net onder de knie kwam en uitwaaierde, waarbij een wijde pantalon zichtbaar werd die met kant bij de enkels werd dichtgeknoopt. Maak kennis met de eerste broeken voor Amerikaanse vrouwen.
De look kreeg zijn naam van Amelia Bloomer, ons equivalent van een mode-influencer uit de jaren 1850. Ze promootte de look in haar invloedrijke vrouwenkrant The Lily , die vaak werd gebruikt om vrouwenrechten te bepleiten. Amelia beweerde dit te doen in een geest van gevoeligheid: “Vrouwenkleding moet passen bij hun wensen en behoeften… en bijdragen aan haar gezondheid, comfort en nut.” [1] Haar activisme leidde er echter toe dat de bloomerbroek een symbool werd van de vrouwenrechtenbeweging, bekend als “de vrijheidsjurk”. [2] De blote enkels, die destijds als seksueel suggestief werden gezien, droegen alleen maar bij aan de controverse. [3]
De pers heeft het ‘bloomerisme’ zwaar bespot en belachelijk gemaakt, en het afgeschilderd als ‘een gevaarlijk precedent voor het aannemen van andere, uitsluitend mannelijke gewoonten en als een belediging voor de gevoeligheden van een fatsoenlijke Engelse vrouw’. [4] Daarom zou Amelia’s creatie, ondanks haar serieuze promotie, pas veertig jaar later aanslaan, toen vrouwen uit de middenklasse ze gingen gebruiken om op bescheiden wijze op de fiets te kunnen rijden.
Belangrijkste observatie: Het vroege feminisme was de aanleiding voor de eerste vrouwenbroeken in Amerika. En mannen zagen het als een gevaarlijke eerste stap in de richting van het vervagen van de gendergrenzen.
(PS Blijkbaar maken bloomerbroeken een comeback met een aanzienlijk kortere stijl die nog meer bevrijding symboliseert dan Amelia’s originele stijl. [5] )
Vrije vrouwenlichamen! De flappers van de jaren twintig
De Roaring Twenties waren het tijdperk van de flapper, het jazztijdperk, de Charleston en de landelijke welvaart. “De Grote Oorlog” had Amerikaanse vrouwen een voorproefje gegeven van de vrijheid van de Victoriaanse normen, door de mannen aan het thuisfront te vervangen en eenvoudiger kleding te dragen. Vervolgens gaf het 19e Amendement hen stemrecht. Daarom wilden ze kleding die hen hielp hun nieuwe emancipatie en onafhankelijkheid te omarmen.
Naarmate het decennium vorderde, begon de mode mouwloze jurken, hoge V-halslijnen, knielange rokken met franjes te omarmen en maakte het plaats voor een bijna universele acceptatie van de blote nek, schouders en armen. Het resultaat: “Met kortere rokken, blote armen en kort, kortgeknipt haar, bedekt door helmachtige clochehoeden, ontstond een suggestie van vrijere seksualiteit en meningsuiting en grotere verwachtingen van het leven.” [6]
Ontwerpster Coco Chanel speelde hierin een belangrijke rol, door een ‘minder beperkte aanpak’ te ontwikkelen, waarbij kleding werd gecreëerd die comfortabel en gemakkelijk te dragen was voor ‘nieuwe’ vrouwen. [7] Ze verklaarde: ‘Ik heb het lichaam bevrijd’, met haar nieuwe jurk van jerseystof, een materiaal dat voorheen alleen voor herenondergoed werd gebruikt. [8]
Opnieuw kon de cultuur deze nieuwe, onafhankelijke uitingen niet waarderen. Kerken keurden het blootstellen van de huid af en de politie arresteerde iedereen die een badpak droeg dat te kort werd geacht. Uiteindelijk brachten de Grote Depressie en de Tweede Wereldoorlog een vrouwelijker uiterlijk terug, terwijl Amerikanen vochten voor hun eigen en nationale overleving. Tenminste, voor een tijdje.
Belangrijkste observatie: Vrouwen wilden meer mogelijkheden om hun seksualiteit te uiten en grotere stappen in de wereld te zetten. Ze bereikten dat door minder stoffen te dragen om hun lichaam te tonen.
Zwart leer, flowerpower en genderneutraliteit: de rebelse uitbarsting van de babyboomgeneratie
Wist je dat we de geboorte van de Amerikaanse mode-industrie te danken hebben aan de Tweede Wereldoorlog? Afgesneden van de Parijse mode, begon Amerika noodgedwongen zijn eigen stijlen te creëren. Ze begonnen naar hun eigen volk te luisteren en creëerden echt Amerikaanse stijlen, waaronder een lijn voor de nieuwe “Amerikaanse tiener”, die massaal geproduceerd werden.
En hier is waar het snel bergafwaarts gaat (en blijft gaan).
Sinds de jaren twintig had Hollywood een belangrijke rol gespeeld in de mode, maar halverwege de jaren vijftig begon het een negatieve invloed uit te oefenen. Acteurs Marlon Brando en James Dean wakkerden rebelse houdingen aan bij mannen met hun iconische, schandalige spijkerbroeken, witte t-shirts en zwarte leren jassen. [9] De stijl veranderde het heren-t-shirt van een onderkledingstuk in een alledaags kledingstuk dat sensualiteit en maatschappelijke rebellie uitstraalde tegen de beleefde maatschappij van de jaren vijftig.
De jaren 60 transformeerden kleding verder tot een rebelse zelfverklaring, terwijl het decennium Amerika meenam door de dagen van de feministische revolutie, de seksuele revolutie en de hippies. Het Smithsonian vat deze periode treffend samen:
Hippiekleding bracht nieuwe overtuigingen over: vrede, interesse in andere culturen en experimenten – vooral met psychedelische drugs; felle kledingpatronen probeerden de LSD-ervaring te weerspiegelen. De trend was anti-mode en individualiteit… De mode voor uniseks bloeide op en kleding werd genderneutraal, waarbij stellen vaak dezelfde outfits droegen. [10]
Mannen begonnen regelmatig jeans te dragen, wijde pijpen voor de vrije levensstijl van een hippie of skinny jeans voor rockliefhebbers. De minijurk en rok werden het vrouwelijke symbool van de seksuele revolutie, en cultiveerden trots op de sexy vertoning van hun benen. De gendervervagende “unisex” mode bracht broeken naar de mainstream vrouwelijke mode, “verdrong rokken voor top glamour… vrouwen die ze droegen wanneer ze er het meest verleidelijk uit wilden zien.” [11] Yves Saint Laurent droeg het meest bij aan de ontwikkeling van de uniseks mode, door broekpakken en doorschijnende, rugloze en topless blouses voor vrouwen te populariseren, evenals het eerste cross-gender smokingpak en andere androgyne kleding. Laurents “revolutionaire genderloze overdagbroekpakken en avondsmokingen weerspiegelden een moderne samenleving waarin feministen een plaats voor vrouwen hadden verdiend in een mannenwereld.” [12]
Belangrijkste observatie: Alles wat nieuw was aan mode had te maken met drugs, seksualiteit en rebellie, allemaal in naam van zelfexpressie, individualiteit en vrijheid. Met andere woorden: “alles mag.” [13]
De erfenis van de opstand
De ruimte laat niet toe om een uitgebreid overzicht te geven van hoe mode is veranderd en geëvolueerd. Geloof me, dit was maar liefst dertien pagina’s met regelafstand 1 voordat ik het heb ingekort. We hebben het nog niet eens gehad over vrouwelijke powerdressing, spandex, androgyne kleding en het publiekelijk tonen van ‘ondergoed’. De onmiskenbare waarheid is echter dat gelovigen geen reden hebben om deze ontwikkelingen te vieren.
Wat hebben we, als we afronden, gezien in de decennia na de jaren 60? Een oneindig aantal kledingkeuzes waarmee iedereen zich kan uiten zoals hij of zij dat wil, alleen met steeds minder stof. In plaats van zich te richten op schoonheid, hebben kledingkeuzes vaak een onderliggende sociale, politieke of seksuele expressie. Tegenwoordig heeft de mode-industrie het uiten van diversiteit, inclusiviteit en ecologische duurzaamheid tot haar belangrijkste doelen gemaakt (wat ik buitengewoon ironisch vind als je kijkt naar wat er tegenwoordig van de catwalks komt. Het lijkt mij dat zij degenen zijn die stof verspillen in naam van shockwaarde.)
Aan de Amerikaanse mode-industrie: gefeliciteerd. Je hebt je doel bereikt om van kleding een middel tot zelfexpressie te maken.
Maar dat is niet de enige reden waarom je mijn lof verdient. Dankzij je langzame afglijden naar overmatige zelfvertoning (over-exposure) heb je laten zien wat een volslagen verdorven Romeinen 1- cultuur Amerika is geworden.
Om te begrijpen waarom, moeten we de stap zetten van het bouwen aan een historisch-cultureel fundament naar het vernieuwen van onze geest met een Bijbelse theologie van kleding. Je vraagt je af: “Spreekt de Bijbel daar echt zoveel over?” Jazeker. En het begint allemaal in de tuin.
Madelyn Moses schreef dit artikel voor Reformation21. De tekst is tot stand gekomen door het automatisch te vertalen. Lees meer over dit onderwerp in het boekje (Ont)kleding.
Bronnen:
[1] “Amelia Bloomer Revolution in Ruffles.” Youtube, History Roadshow, 31 mei 2023, https://www.youtube.com/watch?v=skWT5XKmv4o.[2] “Hoe Bloomers een feministisch mode-statement werden.” Youtube, BBC Ideas, 13 juli 2019, https://www.youtube.com/watch?v=dRIYxCYDxGg.
[3] Regueiro, Nana. “Hoe Bloomers van een feministisch statement uit de 19e eeuw veranderden in een zomerklassieker van 2024.” Elle, Hearst Digital Media, 29 augustus 2024, www.elle.com/fashion/trend-reports/a61867506/bloomers-summer-2024-trend/.
[4] Stevenson, NJ. Mode: een visuele geschiedenis van Regency & Romantiek tot Retro & Revolutie. St. Martins Griffin, 2011, pg 37.[5] Regueiro, www.elle.com/fashion/trend-reports/a61867506/bloomers-summer-2024-trend/.
[8] Geciteerd in Tim Gunn’s Fashion Bible. Gallery Books, 2012, blz. 62.
[9] Hennessy, pg 343.; Danielou, Louis. “Hoe de stijl van James Dean ons vandaag de dag nog steeds inspireert.” Vogue France, Vogue France, 31 jan. 2021, www.vogue.fr/vogue-hommes-en/galerie/how-james-deans-style-still-inspires-us-today.
[10] Ibid., blz. 374.
[11] Uit The Daily Mail, geciteerd in Edwards, blz. 182.
[12] Cosgrave, Bronwyn. De complete geschiedenis van kostuums en mode: van het oude Egypte tot heden. Checkmark Books, 2000, blz. 228.[13] Hennessy, blz. 359.
