“Kinderen leren nu bijvoorbeeld dat je zelf kunt bepalen hoe je je leven leidt, maar ook dat ze God moeten gehoorzamen” Dit stelde Nieuwsuur in de uitzending over burgerschapsonderwijs op reformatorische scholen. God gehoorzamen, de auteur van het stuk suggereert dat dit toch wel heel erg is en verwacht dat de lezer dat met hem eens zal zijn. Stel je voor, een reformatorische school die kinderen leert om God te gehoorzamen. Shock and horror!

De framing in de uitzending van Nieuwsuur laat zien dat men de verdraagzaamheid voorbij is. Bijbelse standpunten over het verschil tussen man en vrouw, of homoseksualiteit zijn niet alleen achterhaald, ze zijn kwaadaardig. Dat dit geleerd wordt op ‘religieuze’ scholen is een probleem omdat het gedachtegoed zelf als een probleem wordt gezien. De toon in het debat lijkt neer te komen op: ‘wij weldenkende Nederlanders geloven dit toch allang niet meer? We kunnen toch niet langer toestaan dat mensen zulke kwalijke standpunten uitdragen?’

Het laat iets zien van de intolerantie van wat in het debat ‘de waarden van democratie’ wordt genoemd. Daaronder verstaat men vrijheid, gelijkwaardigheid en verdraagzaamheid. Terecht wordt gezegd: dat is ook maar een wereldbeeld. Maar ik denk dat het meer dan dat is.

De verering van het Vrije Zelf

De verontwaardiging in het debat deed me denken aan een boek dat ik afgelopen zomer las, Pride, Identity and the Worship of Self van Matthew Roberts. Hij beschrijft daarin hoe het Westen in de ban is van een religie: de verering van het Vrije Zelf (the Free Self). De vrijheid van het autonome individu wordt aanbeden als god. Het niet volgen van je eigen wensen, verlangens en gedachten is in deze religie godslastering. Dat verklaart de verontwaardiging. Kinderen leren om God te gehoorzamen in plaats van ze te leren dat ze zelf mogen bepalen hoe ze hun leven leiden? Ketterij!

Wat we deze week zagen naar aanleiding van de uitzending van Nieuwsuur was niet een rationele discussie over het ‘schuren’ van grondrechten, niet ten diepste in ieder geval. Het was een botsing van religieuze waarden waarbij de meerderheidsreligie niet langer geduld heeft met de ‘afvalligen’.

We zien dit terug in andere recente politieke debatten zoals over de zondagsschool politie en de anticonversiewet. Is de afschaffing, of de ‘modernisering’ van het bijzonder onderwijs de volgende stap? Dan blijft er niet veel ruimte voor de oproep tot geloof en bekering, essentieel voor een bijbelgetrouw christendom.

De standpunten waar verontwaardiging over is ontstaan zijn de standpunten die tegen deze religie van zelfaanbidding in gaan. Een christendom dat zegt: Jezus houdt van je zoals je bent, kan geïntegreerd worden in deze religie. Een christendom dat vervolgens zegt: maar Hij houdt teveel van je om je zo te laten, kan niet langer worden getolereerd.