“67”. Dat is het modewoord wat de kinderen zeggen op dit moment. Niet 67 als in zeven-en-zestig, maar als ‘six-seven’, en daar maken ze dan een handgebaar bij alsof ze twee opties aan het afwegen zijn. Het verschijnsel komt van Social media waar het zó viraal gaat dat onze kinderen – die noch social media, noch een eigen scherm bezitten – er mee thuiskomen van school. Andere kinderen die dat wél hebben praten erover op school waar het zich verspreidt zoals vroeger het knikkerseizoen.
Social media opent de deur naar zaken die veel schadelijker zijn dan een nietszeggende ‘meme’ als six-seven. De organisatie Global Witness deed onderzoek naar pornografisch materiaal op TikTok. Ze openden zeven accounts op TikTok en registreerden zich als 13-jarigen. Vervolgens zetten ze de ‘restrictive mode’ aan. Dit zou moeten betekenen dat pornografisch materiaal onvindbaar is. Echter, niet alleen was pornografisch materiaal eenvoudig vindbaar, de zoekfunctie op TikTok gaf actief pornografische suggesties.
Overdreven?
Genoeg aanleiding om met onze kinderen (onze oudste is tien) te praten over de gevaren van het internet in het algemeen en specifiek Social Media. We legden hen uit dat er op het internet heel akelige plaatjes en filmpjes te vinden zijn en dat we ze daartegen willen beschermen. Wanneer ze toch iets tegenkomen – of iemand laat ze iets zien – waar ze van schrikken of waarvan ze denken dat het niet pluis is, willen we graag dat ze ons dat vertellen. Dít is de reden waarom we thuis zo streng zijn op schermgebruik en waarom ze voorlopig geen Social media-account of eigen scherm krijgen. De kinderen zagen dat we het meenden, en begrepen het best.
Ik ken moeders die dit overdreven vinden. ‘We leven toch in deze wereld, we kunnen niet alles tegenhouden’. Of: ‘als je te streng bent, zullen ze alleen maar in opstand komen’. Ik begrijp die gedachtes wel, en toch denk ik dat het in dit geval niet van toepassing is. Het is inmiddels moeilijk te ontkennen dat ongecontroleerd internet/social mediagebruik een hele generatie in de afgrond heeft gestort. Dit kunnen we toch niet zomaar laten gebeuren?
Niet eenvoudig, wel mogelijk
Ik hoorde recent twee verhalen van moeders in mijn omgeving over wat hun dochters hadden meegemaakt. Eén was benaderd via de chatfunctie in een internetspelletje door een vreemde man die haar onder druk zette om naaktfoto’s te sturen. De gesprekken die gevoerd werden tussen de man en haar dochter doen je maag omdraaien.
Een ander vertelde dat haar veertienjarige dochter onlangs, onderweg van school naar huis, was gevolgd door een jongen van haar eigen leeftijd. Hij had haar al die tijd toegeroepen dat hij haar leuk vond en benoemde alle dingen die hij met haar wilde doen. Hij gebruikte hierbij woorden die het daglicht niet kunnen verdragen. De dochter was er erg van geschrokken en ook moeder was er helemaal van ontdaan. Ze zei: “wat kijken die kinderen?!”
We hebben geen invloed op wat andere kinderen (kunnen) kijken. Daar ligt mijns inziens deels een taak voor de overheid. Maar waarom zouden we niet alles doen om onze kinderen te beschermen? Dat is niet eenvoudig, maar veel is wél mogelijk. En we hoeven er niet vanuit te gaan dat onze kinderen onze bescherming niet willen. Hoeveel tieners wilden wel graag dat ze bepaalde beelden van hun netvlies konden verwijderen? Ze zouden best eens kunnen reageren zoals onze oudste dochter: “Mama, ik wil nóóit TikTok, of andere Social media.”