Het grootste voordeel van een smartphone (je bent altijd bereikbaar) is ook meteen het grootste nadeel: je bent áltijd bereikbaar.
Omdat we in het buitenland wonen is WhatsApp voor ons een geweldig medium. We zien onze familie één keer per jaar, maar omdat er op de familie app met grote regelmaat foto’s en video’s gedeeld worden, voelt het niet alsof we elkaar weinig zien. Toen we rond de Pasen in Nederland waren, was het geweldig om mijn moeder een knuffel te kunnen geven en samen aan de keukentafel een kopje thee te drinken. Maar ons gesprek was een voortzetting van het wat we twee dagen daarvoor via videobellen voerden. Ik heb vaak overwogen terug te gaan naar een dumbphone, maar dit zou ik toch niet willen verliezen.
Het beperken van de schermtijd van mijn kinderen is eenvoudig en doe ik uit overtuiging. Kinderen hebben tijd nodig om te spelen in de echte wereld. Het beperken van mijn eigen schermtijd is een stuk lastiger, en dan heb ik niet eens Social Media. Bijna al mijn communicatie gaat tegenwoordig via WhatsApp. Niet alleen met mensen ver weg, maar ook met mensen dichtbij. ‘Een beller is sneller’, maar even snel een berichtje is toch vaak makkelijker.
Zorg
Zijn mijn zorgen rondom smartphonegebruik overtrokken? Zit er bijvoorbeeld verschil tussen het lezen van de krant of het lezen van een artikel op een telefoon? Ik denk het wel en ook kinderen voelen dat haarfijn aan. Onlangs zei mijn dochter: “Mama, als je op je telefoon zit, lijkt het net of je er niet bent.” Auw. Ik probeerde haar uit te leggen dat ik op mijn telefoon zat te lezen, maar ik realiseerde me dat het niet hetzelfde is als wanneer ik in de kamer zit met een boek.
Wat is dan het verschil? Ik zie het zo. Stel, je zit in de woonkamer. Als je een boek leest dan is het alsof je door een soort Narnia-deur stapt en je even in een andere wereld waant. Als iemand in de woonkamer je aandacht vraagt, stap je terug door die ene deur en ben je weer in de echte wereld. Als je op je smartphone zit, dan is het alsof de woonkamer ineens vijfentwintig deuren heeft gekregen die soms allemaal tegelijk open gaan. Uit een deur stapt iemand die vraagt: “hoe laat zullen we morgen afspreken?” Door de volgende deur stapt iemand met “drie eenvoudige tips tegen kalkaanslag”. Weer een deur vliegt open: “we hebben een huis!” Nog een deur: “De regering heeft aangekondigd dat…” Dan: “heb je dit filmpje gezien?”. Al die openvliegende deuren waardoor vrienden en onbekenden binnenstappen. En dat moet je dan allemaal zien te verwerken zonder dat dit ten koste gaat van de tijd en aandacht voor de mensen die bij je in de woonkamer zitten?
“Scherm uit, gezin aan” is een slogan waar ik dankbaar voor ben. Het herinnert me eraan dat ‘mijn huis’ (Jozua 24:15) prioriteit heeft boven bekende en onbekende mensen die via mijn smartphone ons gezin binnenstappen.
